🗊 Ирландия

Ирландия

Ирландия, Ирланд Республикасы (ирландша Éire, Poblacht na hÉireann; ағылш. Ireland, Republic of Ireland) — Ирландия аралының көбін алып жатқан Батыс Еуропа мемлекеті. Ауданы — 70,2 мың км². Елдің аты ирландша Éire деген сөзден шыққан. Астанасы — Дублин.

Атауы 1937 ж конституциясы бойынша мемлекет аты — "Éire, немесе, ағылшынша, Ireland" деп бекітілген. Билігін бүкіл аралға тарату ниетімен 1949 ж. Дублин ел атауын "Ирландия Республикасы" деп өзгертті.

Саяси құрлымы Ирландия — республика. Қазіргі конституциясы 1937 жылдың 1 шілдесінде плебисцитта қабылданды. 1937 жылдың 29 желтоқсанында күшке енді . Ирландия президенті (ирл. Uachtarán) халық референдумымен 7 жылда бір рет сайланады. Президенттің, үкімет сұранысы бойынша парламенттің төменгі палатасын шақыруға және таратуға құқығы бар, ол заңдарды жариялайды, соттар мен басқа да жоғарғы лауазымдарды тағайындайды және бас қолбасшы лауазымына ие болады. Шын мәнінде үкімет басы — премьер-министрді (Taoiseach) — өкілдер палатасының ұсынысы бойынша президент тағайындайды. Жоғарғы заң шығарушы орган — парламент (ирл. Tithe An Oireachtais). Құрамында 2 палата бар: өкілдер палатасы мен сенат. Өкілдер палатасында 160-тан 170-ге дейін мүше бар. Олар халық тарапынан тікелей құпия дауысберу арқылы сайланады. Сенат құрамында 60 мүше бар, олардың 11-ін премьер-министр тағайындайды, 6-ы Ұлттық және Дублин университеттерімен сайланады, 43-і жанама сайлау арқылы ерекше тізіммен (тізімдегі кандидаттар әртүрлі мекемелер мен ұжымдардың ұсынысымен кіргізіледі) өтеді. Сенаттың сайлау коллегиясы 900 адамнан тұрады, олардың ішінде өкілдер палатасының мүшелері, муниципалитеттер мен графтықтар кеңесінің мүшелері бар. Палаталардың жұмыс мерзімі — 7 жыл.

Әкімшілік құрлымы

Туы

Елтаңбасы

Тәуелсіздік күні6 желтоқсан 1922(Ұлыбритания және Ирландия Құрама Патшалығынан)Ресми тілдеріирланд тілі және ағылшын тіліЕлордаДублинІрі қалаларыДублин, КоркҮкімет түріПарламенттік республикаПрезиденті Премьер-министріМайкл Д. Хиггинс Энда КенниЖер аумағы • Барлығы • % су бетіӘлем бойынша 117-ші-орын 70273 км² 2Жұрты • Сарап (2011) • Тығыздығы 4 581 269 адам (120-шы) 60,3 адам/км²ЖІӨ   • Қорытынды (2010)   • Жан басына шаққанда 172,5 млрд[1] $ (55-ші) 39 009[1] $АДИ (2011)▬ 0,908[2] (өте жоғары) (7-ші)ВалютасыеуроИнтернет үйшігі.ieISO кодыIEХОК кодыIRLТелефон коды+353Уақыт белдеулері+0 Тәуелсіздік күні6 желтоқсан 1922(Ұлыбритания және Ирландия Құрама Патшалығынан)Ресми тілдеріирланд тілі және ағылшын тіліЕлордаДублинІрі қалаларыДублин, КоркҮкімет түріПарламенттік республикаПрезиденті Премьер-министріМайкл Д. Хиггинс Энда КенниЖер аумағы • Барлығы • % су бетіӘлем бойынша 117-ші-орын 70273 км² 2Жұрты • Сарап (2011) • Тығыздығы 4 581 269 адам (120-шы) 60,3 адам/км²ЖІӨ   • Қорытынды (2010)   • Жан басына шаққанда 172,5 млрд[1] $ (55-ші) 39 009[1] $АДИ (2011)▬ 0,908[2] (өте жоғары) (7-ші)ВалютасыеуроИнтернет үйшігі.ieISO кодыIEХОК кодыIRLТелефон коды+353Уақыт белдеулері+0

Назрларынызға рахмет