🗊Презентация Радиоактивтілік. Сәуле шығару. Элементар бөлшектерді тіркеу мен бақылау әдістері

Радиоактивтілік. , ,  - сәуле шығару. Элементар бөлшектерді тіркеу мен бақылау әдістері.

Сабақтың мақсаты: Атом құрылысы жөніндегі білімді тереңдету; Радиоактивтілік туралы түсінікті қалыптастыру; α-, β-, γ-сәулелерінің табиғатымен таныстыру. Элементар бөлшектерді тіркеу мен бақылау әдістерімен танысу.

26 ақпан 1896 жыл француз физигі Анри Беккерель

1898 жыл, ерлі-зайыптылар Мария және Пьер Кюрилер Өздігінен сәуле шығару құбылысын радиоактивтілік деп атады. Торийдің өздігінен сәуле шығаратынын дәлелдеді. Жаңа радиоактивті 2 элементті – полоний мен радийді ашты.

1903 жыл Эрнест Резерфорд

α-сәулесі – бұл α-бөлшектерінің ағыны, яғни гелий ядросы болып табылады.

β-сәулесі – бұл электрондар ағыны болып табылады, вакуумдегі жылдамдығы жарық жылдамдығына жақын келеді.

γ-сәулесі – бұл электромагниттік сәуле кванттарының ағыны

Тіркеу әдістері: 1) Гейгер санағышы 2) Вильсон камерасы 3) Көпіршікті камера 4) Қалың қабатты фотоэмульсия әдісі

Гейгер санағышы Санағыш жұмысы ионизация соққысына негізделген.

Гейгердің газразрядты санағышы

Санағыштың қолданылуы Гейгер санағышы негізінен фотондар мен y- кванттарын тіркеу үшін қолданылады. Санағыш оған кеп түскен электрондарды түгелге жуық тіркейді. Күрделі бөлшектерді тіркеу қиын.

Вильсона камерасы Вильсон камерасы – судың немесе спирттің қанығуға жақын буымен толтырылған герметикалық жабық ыдыс.

Вильсон- ағылшын физигі, Лондондық королдік қоғамның мүшесі. Вильсон- ағылшын физигі, Лондондық королдік қоғамның мүшесі. 1912 жылы зарядталған бөлшектерді тіркеуге және фотосуретке түсіруге мүмкіндік беретін құрылғы жасап шығарды. (Нобель сыйлығын 1927 жылы алды).

Вильсон камерасы

Қалың қабатты фотоэмульсия әдісі

Көпіршікті камера

Бастапқы күйде камерадағы сұйықтың температурасы атмосфералық қысымдағы қайнау температурасынан жоғары болғанына қарамастан оны, қайнап кетуден сақтайтын жоғары қысымда тұрады. Қысымды кенет төмендеткенде сұйық зат қыздырылған күйде келеді де, біраз уақыт орнықсыз күйге түседі. Дәл осы уақытта ұшып өтетін зарядталған бөлшектер арқасында бу көпіршіктерінен тұратын тіректер пайда болады. Сұйық ретінде негізінен сұйық сутегі мен пропан пайдаланылады. Көпіршікті камераның жұмыстық циклы -0,1 секундқа жуық. Вильсон камерасымен салыстырғанда көпіршікті камера үлкен энергиялы бөлшектерді тіркей алады. Бастапқы күйде камерадағы сұйықтың температурасы атмосфералық қысымдағы қайнау температурасынан жоғары болғанына қарамастан оны, қайнап кетуден сақтайтын жоғары қысымда тұрады. Қысымды кенет төмендеткенде сұйық зат қыздырылған күйде келеді де, біраз уақыт орнықсыз күйге түседі. Дәл осы уақытта ұшып өтетін зарядталған бөлшектер арқасында бу көпіршіктерінен тұратын тіректер пайда болады. Сұйық ретінде негізінен сұйық сутегі мен пропан пайдаланылады. Көпіршікті камераның жұмыстық циклы -0,1 секундқа жуық. Вильсон камерасымен салыстырғанда көпіршікті камера үлкен энергиялы бөлшектерді тіркей алады.

Тапсырма: кестені толтырыңдар