🗊Презентация Анель

Нарманбет ақынның шығармаары – көркемдік дәрежесі жоғары, идеялық-тақырыптық мазмұны кең, өзіндік бояуы қалың бағалы қазына. Ақын мұраларының басым бөлігі – лирикалық өлеңдер. Нарманбет ақынның шығармаары – көркемдік дәрежесі жоғары, идеялық-тақырыптық мазмұны кең, өзіндік бояуы қалың бағалы қазына. Ақын мұраларының басым бөлігі – лирикалық өлеңдер.

Заман шындығы Нарманбет поэзиясының басты тақырыбы болды. Ұлттық болмысқа ден қойып, ұлт тәуелсіздігін аңсаған, отарлық езгіге қарсы үн көтерген “Заман”, “Сарыарқа”, “Шал қайғысы”, “Сарыарқа сайран жерім”, “Сахараға қарасақ”, “Қазақ ұлы біз тұрмыз”, “Жасқаншақ бас” деген сияқты көптеген өлеңдерінде ақынның реалист суреткер ретіндегі шеберлігі айқын аңғарылады. Заман шындығы Нарманбет поэзиясының басты тақырыбы болды. Ұлттық болмысқа ден қойып, ұлт тәуелсіздігін аңсаған, отарлық езгіге қарсы үн көтерген “Заман”, “Сарыарқа”, “Шал қайғысы”, “Сарыарқа сайран жерім”, “Сахараға қарасақ”, “Қазақ ұлы біз тұрмыз”, “Жасқаншақ бас” деген сияқты көптеген өлеңдерінде ақынның реалист суреткер ретіндегі шеберлігі айқын аңғарылады.

Әсіресе сол кездегі патшалық Ресей тарапынан жүргізілген отарлау саясаты Нарманбетке қатты әсер етті. Ақынның жүрегін қазақ даласына отарлау саясаты арқылы келген ауыртпалық күйзелтті. Өз өлеңдерінде ол отаршыл патша үкіметін жерөкөкті жалмаған жалмауызға теңейді. Дәлірек айтқанда, “Аждаһаның аузында” деп аталатын өлеңінде ақын: Әсіресе сол кездегі патшалық Ресей тарапынан жүргізілген отарлау саясаты Нарманбетке қатты әсер етті. Ақынның жүрегін қазақ даласына отарлау саясаты арқылы келген ауыртпалық күйзелтті. Өз өлеңдерінде ол отаршыл патша үкіметін жерөкөкті жалмаған жалмауызға теңейді. Дәлірек айтқанда, “Аждаһаның аузында” деп аталатын өлеңінде ақын: Аждаһаның аузында, Айырылып қалдық қоныстан,- деп, ішкі Ресейден көшіп келіп қоныстанушылардың қазақты ежелгі атамекенінен ығыстырып, жасыл жайлауы мен саумал бұлақтарынан айырғанын күйзеле жырлайды.

Нарманбет поэзиясын Абай дәстүрімен сабақтасып жатқан ең негізгі нәрсе – өмір шындығын сыншыл көзбен шынайы бейнелейтін реалисттік сипат. Ұлы Абайдың өнегелі өмір жолын өзіне үлгі, бағыт-бағдар етіп отырды. Сол кездегі қазақ  бойындағы еріншектік, бойкүйездік, жалқаулық сынды жаман әдеттер мен тұрмысында кездесетін орын алып отырған кінараттарды түгел тізіп, Абайша қатты сынға алған. Абайдың алтыаяғы үлгісінде өлеңдерін жазған. «Қазақ ұлы біз тұрмыз», «Шал қайғысы» атты өлеңдері осы үлгіде жазылды.  Нарманбет поэзиясын Абай дәстүрімен сабақтасып жатқан ең негізгі нәрсе – өмір шындығын сыншыл көзбен шынайы бейнелейтін реалисттік сипат. Ұлы Абайдың өнегелі өмір жолын өзіне үлгі, бағыт-бағдар етіп отырды. Сол кездегі қазақ  бойындағы еріншектік, бойкүйездік, жалқаулық сынды жаман әдеттер мен тұрмысында кездесетін орын алып отырған кінараттарды түгел тізіп, Абайша қатты сынға алған. Абайдың алтыаяғы үлгісінде өлеңдерін жазған. «Қазақ ұлы біз тұрмыз», «Шал қайғысы» атты өлеңдері осы үлгіде жазылды. 

Ақын өлеңдерімен халыққа дұрыс жол сілтеуге тырысты. Мұны өзінің азаматтық , ақындық  борышым деп ұғынды. Сол  замандағы қазақ  қоғамының басты мәселелері ағартушылық жолмен шешіледі деген зор сенімде болды. Кертартпа, келеңсіз қылықтардан қазақты оқу-білім құтқарады деген тоқтамға келді. Ақын өлеңдерімен халыққа дұрыс жол сілтеуге тырысты. Мұны өзінің азаматтық , ақындық  борышым деп ұғынды. Сол  замандағы қазақ  қоғамының басты мәселелері ағартушылық жолмен шешіледі деген зор сенімде болды. Кертартпа, келеңсіз қылықтардан қазақты оқу-білім құтқарады деген тоқтамға келді.     Оқудың нұр сәулесі түспегенсоң,    Көңілінде біздің жұрттың қара жатыр,- дейді. Қазақ тұрмысындағы барлық кеселдің көзі надандықта жатыр дейді. «Ғылым туралы», «Ақыл бір алтынға ұқсас доп-домалақ» т.б. өлеңдерінде оқу-білімнің, ғылымның, білімділік пен ақылдылықтың адам өміріндегі орнын жоғары қояды.