🗊Презентация Атомның кванты ~ механикалық моделі. Квант сандары

Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтика акдемиясы Фармакогнозия химия кафедрасы   ПРЕЗЕНТАЦИЯ Тақырып: Атомның кванты ~ механикалық моделі. Квант сандары. Қабылдаған: Тобы: 103 ФК «А» Орындаған: Құрбан: М.Б.

Жоспар Кіріспе Негізгі бөлім Атомның кванты ~ механикалық моделі Квант сандары Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе Кванттық ұғымдарды алғаш рет 1900 жылы М. Планк қызған денелердің жылулық сәуле шығаруын толық түсіндіретін еңбектерінде жариялады. Бұл теория бойынша жарық үздіксіз түрде емес белгілі бір үлеспен үздікті кванттар түрінде шығарылады немесе жұтылады. Бұл кванттың энергиясын Планк: =h 10-34 Джсh=6,62 – Планк тұрақтысы–, шығарылатын (жұтылатын) жарықтың жиілігі. Планктың осы еңбегін ескере отырып 1905 жылы Альберт Эйнштейн фотоэффект теориясын ашты. Бұл теориясында Эйнштейн Планк идеясын дамыта отырып, мынадай болжам ұсынды: жарық тек үздікті түрде шығарылып (жұтылып) қана қоймай, ол кеңістікте үздікті кванттар ағыны түрінде тарайды.

Негізгі бөлім Кванттық механика, толқындық механика – микробөлшектердің яғни (элементар бөлшектердің, атомдардың, молекулалардың, атом ядроларының) және олардың жүйелерінің қозғалу заңдылықтарын анықтайтын, сондай-ақ, бөлшектер мен жүйелерді сипаттайтын физикалық шамаларды макроскопиялық тәжірибеде тікелей өлшенетін шамалармен байланыстыратын теория болып табылады.

Квант Квант(нем. Quant, лат. quantum – қанша) – 1) табиғаты дискретті (үзілісті) физикалық шаманың мүмкін болатын өзгеруінің ең кіші мөлшері; 2) әсер кванты – негізгі физикалық тұрақтылардың бірі; 3) қандай да бір физикалық өрістің қасиетін тасушы бөлшек. (мысалы, электрмагниттік өрістің кванты – фотон, дыбыс тербелістері өрісінің кванты – фонон)

Электронды сипаттау үшін квантты механикалық (деңгейде орналасқан электрон) теория бойынша 4 квант саны қолданылады.

Атомдағы электронның кез келген тұрақты күйі белгілі квант сандарының мәнімен сипатталады. Квант сандарының белгілі мәндеріне сәйкес келетін электрон күйі атомдық электрондык орбиталь ( АО) деп аталады. n – (бас квант саны ) атомдағы электронның энергиясын және энергетикалық деңгейін, яғни АО өлшемін анықтайды.

Бас квант саныn-- кез-келген энергетикалық деңгейде орналасқан элетронның энергиясын сипаттайды немесе атомның радиусын көрсетеді. Бас квант саныn-- кез-келген энергетикалық деңгейде орналасқан элетронның энергиясын сипаттайды немесе атомның радиусын көрсетеді. N=1,2,3….7

Магнит квант саны Me белгілі бір деңгейшеде орналасқан электрон бұлтының кеңістікте орналасу бағытын сипаттайды. Магнит квант саны Me белгілі бір деңгейшеде орналасқан электрон бұлтының кеңістікте орналасу бағытын сипаттайды. M=-l….0+l L=0(s) ml=0 L=1(p) ml=-1,0,+1 L=2(d) ml=-2,-1,0,+1,+2 L=3(f) ml=-3,-2,-1,0,+1,+2,+3

Кванттық механика Атомдық деңгейдегі бөлшектердің қозғалысы мен əсерлесулерінің жалпы заңдылықтарын зерттейді жəне осы заңдылықтарға сүйене отырып атом ядросының, атомның, молекулалар мен қатты денелердің құрылысы теориялары мен қасиеттерін тағайындайды.

Кванттық механиканың көмегімен көптеген физикалық құбылыстарды түсіндіруге болады. Оны негізге ала отырып, атомдық спектрлердің, молекулалар құрылысының, элементтердің периодтық жүйесінің, металдың өткізгіштік, химиялық байланыс және т.б. теориялары жасалды. Осы сияқты өрістің кванттық теориясы да біз қарастыратын кванттық механикаға негізделген. Кванттық механиканың көмегімен көптеген физикалық құбылыстарды түсіндіруге болады. Оны негізге ала отырып, атомдық спектрлердің, молекулалар құрылысының, элементтердің периодтық жүйесінің, металдың өткізгіштік, химиялық байланыс және т.б. теориялары жасалды. Осы сияқты өрістің кванттық теориясы да біз қарастыратын кванттық механикаға негізделген.

Элементтер атомдарындағы электрондардың атомдық орбитальдарда орналасуы үш жағдаймен анықталады:

Паули принципі Атомды квант сандарының мәндері бірдей болып келген екі электрон болмайды, ең келгенде бір квант саны басқаша болу керек, яғни бір орбитальда болатын екі электронның спиндері қарама-қарсы болу тиіс. М: n=1. L=0 болса осындағы электрондарды тек спиндері ғана әр түрлі болады. 1-электрон:n=1, L=0, m=0, s=+1/2 2-электрон:n=1, , L=0, m=0, , s=-1/2 мұндағы 3-ші электрон болмайды.

Клечковский ережелері Клечковкийдің бірінші ережесі. Энергетикалық деңгейлер энергияның жоғарылау бағытында толтырылады. Е=n+1 E1s=1+0=1 E2s=2+0=2 1<2

Клечковскийдің екінші ережесі. Егер деңгейшелердің энергиялары бірдей болса толтырылу реті бас квант саны бойынша анықталады.

Хунда ережесі Хунд ережесі- электрондардың спин сандары мәндерінің қосындысы белгілі бір деңгейдің бойында максимум мәнге ие болу керек. Мысал: В +5 р

Элементтердің S - және p- топтамалары. Атом құрылысының s-элементтерде сыртқы деңгейдің s-орбиталіне электрон тола бастайды. S-Орбиталіне тек электрон сиятындықтан, s-элементтердің де сыртқы деңгеінде не 1, не 2-электрон болады. Сонымен s-элементтер период жүйесінің 1А және 2А

Элементтердің d-және f- топтамалары. d-элементтер сырттан санағанда 2-ші деңгейдің d-орбитальдары электронға тола басталады. Периодтық жүйеде қазір барлығы 35- d элемент бар. Топ бойынша 3-ші В мен 2-ші В топшаны құрайды.

Қорытынды Атомның энергия деңгейлері әр түрлі физикалық шамалармен сипатталатын төрт кванттық сандармен таныстып білдім және электрондар Паули принципін сақтай отырып әр энергия деңгейінде тек бір бірден ғана орналасатынын анықтадым.

Пайдаланылған әдебиеттер https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0 http://lektsii.com/1-51282.html