🗊Презентация Философия мен медицинадағы «Болмыс» және «Сана» ұғымдары

Жоспар Кіріспе Негізгі бөлім Болмыс негізгі формалары Сана түсінігі Бейнелеудің негізгі сатылары Қорытынды Қолданылған әдебиеттер

Болмыс Дүниеде өмір сүретіннің бәрі : материалдық заттар да, құбылыстар мен процестер де , қатынастар мен байланыстар да, яғни бәрі бәрі. «Болмыс » категориясын философияға тұңғыш енгізгендердің бірі ертедегі Греция философы Парменид болды.

Болмыс

Сана Сананың табиғаты қоғамдық,яғни ол тарихи эволюция нәтижесінде қоғамда қалыптасты және сананың дамуы қоғамдық ортада ғана мүмкін болмақ.Сананың қалыптасуының алғышарты ретінде еңбекті атауға болады.Еңбектің арқасында адам өзінің күнделікті өмір сүруіне және табиғаттың дүлей күштерінен қорғануға қажетті нәрселерді жасады.Еңбектің дамуы қоғамда өмір сүріп отырған адамдарды жақындатты,олардың бір-біріне бірдеңе айту қажеттілігі туды,араласу құралы ретінде тіл пайда болды.Еңбек пен тіл адамның миын,сезім орталықтарын дамытты,есту,көру,сезу қабілетін күшейтті,санасын қалыптастырды.

Бейнелеудің ең жоғарғы формасы деңгейіне көтерілгенге дейін сана материяның төменгі формаларының эволюциясының сатыларынан өтті.Олар: Бейнелеудің ең жоғарғы формасы деңгейіне көтерілгенге дейін сана материяның төменгі формаларының эволюциясының сатыларынан өтті.Олар: Тітіркену – өсімдіктердің ыстық – суыққа,тәулік уақытына,басқа сыртқы әсерлерге реакциясы. Сезімталдық – жануарлар дүниесіне тән.Организм өзіне биологилық жағынан алғанда қажетті емес,сонымен бірге биологиялық тұрғыдан бейтарап,бірақ онымен қосыла отырып,информацияны қорыту жұмысын күрделендіріп,нерв жүйесінің негізін қалайды.

Сананың құрылымы өте күрделі,ол мынадай үш бөлімнен тұрады: Сананың құрылымы өте күрделі,ол мынадай үш бөлімнен тұрады: Когнитиптік – ойлау сферасы.Ойлау сферасында ұғымдар,түсініктер пайда боладыҰғымның екі түрі бар:нақтылы,обстрактілі. Сезімдік эмоционалдылық сфера- адамның сезімін бақылап реттеп отырады. Ерік пен естің сферасы – сана тұтастай қызмет ету үшін ерік пен естің маңызы зор.

Естің екі түрі бар: Естің екі түрі бар: Оперативті ес – күнделікті өмірде қайталанып орындалатын ес. Фондылы ес- жылдар бойы жиналатын ес түрі.

Өзіндік сана – адам өзін саналы тіршілік етуші ретінде түсіне білуі.Өзіндік сана рефлекция феноменімен тығыз байланысты.Рефлекция – тұлғаның өзі туралы ойлануы,ішкі рухани дүниесінің тылсым қатпарларына үңілуі.Адам рефлекциясыз өзінің жанында не болып жатқанын түсіне алмайды.Рефлекция деңгейі әртүрлі болуы мүмкін.Рефлекция жоғары,өзін танып білуге,өзіне сыни көзқарас қалыптастыра білген адам міндетті түрде өзгереді. Өзіндік сана – адам өзін саналы тіршілік етуші ретінде түсіне білуі.Өзіндік сана рефлекция феноменімен тығыз байланысты.Рефлекция – тұлғаның өзі туралы ойлануы,ішкі рухани дүниесінің тылсым қатпарларына үңілуі.Адам рефлекциясыз өзінің жанында не болып жатқанын түсіне алмайды.Рефлекция деңгейі әртүрлі болуы мүмкін.Рефлекция жоғары,өзін танып білуге,өзіне сыни көзқарас қалыптастыра білген адам міндетті түрде өзгереді.

Теориялық сана Тоериялық сана –маңызды байланыстар мен заңдылықтардың ғылымда және қоғамдық сананың басқа формаларында бейнеленуі,ол тарихи және тоериялық алғышарттарға,рухани қызметке сүйенеді.

Мораль немесе адамгершіліктік сана – адамдар өздерінің мінез- құлықтарында басшылыққа алатын,олардың бірін – біріне, қоғамдастықтың әртүрлі формаларына қатынасын білдіретін прициптердің, ережелердің, нормалардың жиынтығы. Мораль немесе адамгершіліктік сана – адамдар өздерінің мінез- құлықтарында басшылыққа алатын,олардың бірін – біріне, қоғамдастықтың әртүрлі формаларына қатынасын білдіретін прициптердің, ережелердің, нормалардың жиынтығы.

Моральдың пайда болуы туралы бірнеше концепциялар бар: Моральдың пайда болуы туралы бірнеше концепциялар бар: Діни түсінік бойынша,адамгершілік заң адамға сырттан,құдайдан беріледі. Эмпирикалық концепция адамның, оның тәжірибесінің,тарихының дамуының,әдет-ғұрыптары мен дәстүрлерінің қалыптасуының жемісі деп түсіндіріледі. Автономдық концепция бойынша мораль адамға әуелден,генетикалық деңгейде берілген,сондықтан ол салыстырмалытүрде өзгеріске көп ұшырамайды және адамдардың индивидуальдік сапаларына байланысты әрбір адамда әртүрлі болады.

Қорытынды Қорытындылай келе, Болмыс философиядағы ең көне, дәстүрі мол, тарихы бай ұғымдардық бірі болып саналады. Ол “бол”, “болу” сияқты түсініктердің баламасы. Бұл ұғым адамды қоршаған ортаны біртұтас бүтіндік деп тану қажеттігінен туындаған. Оның көмегімен өте мақызды дүниетанымдық “әлем деген не” сұрағына жауап беріледі. Болмыс туралы түсініктер көне философияда қалыптасты

Қолданылған әдебиеттер: Қолданылған әдебиеттер:   Негізгі: 1.Антология мировой философии. В 4-х. Т. М: Мысль, 1969-1972. 2.Барулин В. С. Социальная философия. М., 2000. 3.Бердяев Н. О рабстве и свободе человека // Бердяев Н. Царство Духа и Царство Кесаря. М., 1995. Қосымша: 1. Альжанова У.К., Бегалинова К.К. История философии. Алматы, 2001. 2. Ғабитов Т. Х. Философия алматы, 2005. 3. Әбішев Қ. Философия. Алматы. 2001 4. Бегалинова К.К. История восточной философии. Семипалатинск, 2000. 5. Мырзалы С, Философия. Алматы, 2009 6.. Ж.Алтай, А.Қасабек, Қ.Мұқамбетәли. Филолсофия тарихы. Алматы, 1999. 7. Спиркин А.Г. Философия М., 2 8. Тұрғынбаев Ә. Х. Философия Алматы, 2001.