🗊Презентация Яратҡан журналым «Аҡбуҙат»

Башҡортостан – тыуған ерем! Башҡортостан! Ниндәй бөйөк исем! Минеӊ тыуған яғым - Башҡортостан. Беҙҙең республикабыҙ бөйөк Рәсәй киңлектәрендә урнашҡан. Бында бик күп төрлө милләт дуҫлыкта һәм берҙәмлектә йәшәй. Уларҙың уникаль ғөрөф-ғәҙәттәре, боронғо культуралары тыуған яғыбыҙҙың иң мөһим рухи байлығы.   Һәркемгә үҙ тыуған яғы йөрәгенә бик яҡын һәм ҡәҙерле. Ҡайҙа ғына булмаһаң да, ниндәй генә матур ерҙәрҙе күрмәһәң дә күңел барыбер үз тыуған яғыңа тартасаҡ . Тыуған яҡ – ул минеӊ яратҡан ғаиләм һәм туған йортом ғына түгел, тыуған яғым минеӊ бөтә Башкортостаным.

Башҡорт теле Башҡорт теле Мин халҡымдың сәскә күңеленән  Бал ҡортондай ынйы йыямын,  Йыямын да — йәнле ынйыларҙан  Хуш еҫле бер кәрәҙ ҡоямын.  Шуға ла мин беләм тел ҡәҙерен:  Бер телдән дә телем кәм түгел-  Көслө лә ул, бай ҙа, яғымлы ла,  Кәм күрер уны тик кәм күңел.  Халҡым теле миңә-хаҡлыҡ теле,  Унан башҡа минең илем юҡ;  Илен hөймәҫ кенә телен hөймәҫ,  Иле юҡтың ғына теле юҡ!  Әсәм теле миңә — сәсән теле,  Унан башҡа минең халҡым юҡ,  Йөрәгендә халҡы булмағандың  Кеше булырға ла хаҡы юҡ! Рами Гарипов

Шунан бирле айыуҙар сонтоҡ ҡойроҡло булып ҡалғандар, ти. Шунан бирле айыуҙар сонтоҡ ҡойроҡло булып ҡалғандар, ти. Теге кеше солоҡто яҡшылап ҡарап, юнәтеп сыҡҡан, кәрәҙҙәрҙе үҙ урынына ҡуйған да ҡайтып киткән. Бал ҡорттары быны күреп, башта ғәжәпләнгәндәр. Улар инә ҡорттан: – Ниңә был кеше беҙҙең балыбыҙҙы ашап ботөрөп китмәне икән? – тип һорағандар. Инә ҡорт ни тип яуап ҡайтарырға белмәгән. Шулай ҙа ул бал ҡорттарына: – Барығыҙ, осоп етегеҙ ҙә ул кешенән беҙҙең балыбыҙҙы ниңә ашамауын һорағыҙ,– тигән, ти. Бал ҡорттары теге кешене ҡыуып етеп һорағас, ул: – Әгәр мин балығыҙҙы ашаған булһам, үҙегеҙгә ҡыш ашауға нимә ҡалыр ине? Һеҙ ҙә астан үлер инегеҙ, йәренгә мин дә балһыҙ ҡалыр инем, – тип яуап биргән, ти. Бал ҡорттары солоҡҡа әйләнеп ҡайтҡандар ҙа инә ҡортҡа теге кешенең һүҙҙәрен әйтеп биргәндәр. Шул саҡта инә ҡорт кәңәшкә бөтә ҡорттарҙы йыйған. Бал ҡорттары, ул кешегә күмәкләп барырға ла, үҙҙәрен айыуҙан һаҡлауын һорарға, тип кәңәш иткәндәр, ти. Ҡорттар ауылға, теге кеше янына барып: – Беҙҙе яуыз айыуҙан ҡотҡара күр, үҙ эргәңә ал. Ә беҙ һиңә бының өсөн рәхмәт әйтербеҙ, – тигәндәр, ти. – Яҡшы! Мин һеҙгә бик һәйбәт итеп умарта эшләрмен. Һеҙ шунда йәшәрһегеҙ, бал йыйырһығыҙ,– тип яуап биргән ти, кеше. Шул көндән бирле бал ҡорттары кешеләрҙе бал менән һыйлай башлаған, ти.

Дуҫтар, һүрәттә нисә сысҡан күрәһегеҙ?

Ҡала бесәйе һәм ауыл бесәйе Ҡала бесәйе һәм ауыл бесәйе Борон-борон заманда йәшәгән, ти, ике бесәй: ҡала бесәйе һәм ауыл бесәйе. Ҡала бесәйе аҡ төҫтә һәм һимеҙ булған. Ул ҙур, матур һәм йылы өйҙә көн иткән. Көнө-төнө ашап, йомшаҡ түшәктә йоҡо һимерткән. Хужабикә уны һөт, ит, «Вискас” менән генә һыйлаған. Ә бына ауыл бесәйе ҡара төҫтә, бик ныҡ ябыҡ икән, ти. Ул көнөн күберәк саф һауала үткәргән. Һунарға йөрөгән, үҙ тамағын үҙе ҡайғыртҡан. Көн дә йүгереү, саф һауала булыу, сысҡан тотоу — уны көслө яһаған. Был бесәй бик аҡыллы, һиҙгер булған. Ҡала бесәйе бик рәхәт йәшәгән. Бына бер көн ауыл бесәйе ҡала бесәйен күреп: «Нисек уға көнө-төнө йоҡлап ятыу ялҡытмай?» -— тип уйлаған. Ә ҡала бесәйе: «Нисек көн оҙонона бер сысҡан артынан йүгереп йөрөп арымай ул?» — тип аптырап ҡараған. Шулай ике бесәй бер-береһен һаман аңлай алмай йөрөйҙәр икән, ти.

Дуҫтар, тыуган илебеҙҙе беләһегеҙ микән? ҺОРАУҘАР: 1. Башҡортостандағы йыртҡыс ҡош. 2. Башҡорт халыҡ йыры. 3. Башҡортостандың халыҡ музыка ҡоралы. 4. Салауат районындағы шишмә. 5. Башҡорт халыҡ эпосындағы геройҙың исеме. 6. Башҡорттарҙың тоғро юлдашы. 7. Милли батырыбыҙ. 8. Башҡорттарҙың изге ҡошо.

Фразеологизмдар

Автор: Борай районы Яӊы Йәлдәк ауыл китапханаһы