🗊Презентация 1.4 – бензодиазепин туындылары

1.4 – бензодиазепин туындылары. Орындаған: Амантай Қ Тексерген: Сейдахметова Асель Факультет:Фармация Курс:5

Жоспар: Седативті — ұйықтатын заттар Седативті және ұйықтатын заттардың әсер ету механизмі Клиникалық көрінісі Седативті және ұйықтатын заттармен улану белгілері Уланған кезде алғашқы көмек. Қорытынды.

Седативті — ұйықтатын заттар тобына әр түрлі химиялық структуралы препараттар жатады.Оларға бензодиазепин (нитразепам, феназепам, рогипнол, хлордиазепоксид), барбитураттар (фенобарбитал, циклобарбитал), оксибутират натрий, өсімдіктен жасалған препараттар т.б. жатады. Осы препараттар аз дозада антифобиялық тыныштандыратын және көп дозада седативті — ұйықтатын қасиетке ие ОЖЖ –нің депресанттары болып табылады. Седативті — ұйықтатын заттар тобына әр түрлі химиялық структуралы препараттар жатады.Оларға бензодиазепин (нитразепам, феназепам, рогипнол, хлордиазепоксид), барбитураттар (фенобарбитал, циклобарбитал), оксибутират натрий, өсімдіктен жасалған препараттар т.б. жатады. Осы препараттар аз дозада антифобиялық тыныштандыратын және көп дозада седативті — ұйықтатын қасиетке ие ОЖЖ –нің депресанттары болып табылады.

Седативті және ұйықтатын заттардың әсер ету механизмі Бензодиазепиндер және барбитураттар ГАМҚ рецепторларымен өзара әсер етеді. ГАМҚ отталық жүйке жүйесінің негізігі тежегіш нейромедиаторлары болып табылады. Бензодиазепиндер ГАМҚ әсерін потенцирлейді. Бензодиазепиндер ағзаға түскенде бауырдың микросомальды ферменттерін метаболиздейді. Флуразепамның қан плазмасынан жартылаай шығару периоды 2-3 сағат, ал оның негзігі метаболиті N – дезалкилфлуразепам 50 сағ. бойы белсенді болып қалады. Бензодиазепиннің липофильді қасиетіне байланысты гематоэнцефальды барьер арқылы өтеді. Седативті және ұйықтатын заттардың әсер ету механизмі Бензодиазепиндер және барбитураттар ГАМҚ рецепторларымен өзара әсер етеді. ГАМҚ отталық жүйке жүйесінің негізігі тежегіш нейромедиаторлары болып табылады. Бензодиазепиндер ГАМҚ әсерін потенцирлейді. Бензодиазепиндер ағзаға түскенде бауырдың микросомальды ферменттерін метаболиздейді. Флуразепамның қан плазмасынан жартылаай шығару периоды 2-3 сағат, ал оның негзігі метаболиті N – дезалкилфлуразепам 50 сағ. бойы белсенді болып қалады. Бензодиазепиннің липофильді қасиетіне байланысты гематоэнцефальды барьер арқылы өтеді.

1-ші фаза. Седативті және ұйықтатын заттарды пероральды енгізсе, масаюдың бірінші фазасы болмайды. Тек кейбір адамдарда бас айналу, басында шу, көзінің қарауытуы болады. Көктамырға енгізген кезде, масаю бірден пайда болады. Науқастар басынан жеңіл соққы алғандай болады, көзінде қарауытуы, акоазмдар, фотопсия, жарқыраған нүктелер көруі мүмкін. Көз алдында бұлыңғырлау болады. Көз қарашығы кеңейеді, дененің жоғарғы бөлігінің терісінде және шырышты қабаттарында гиперемия, бұлшық еттерінде әлсіздік пайда болады. Ұзақтығы бірнеше секундқа созылады 1-ші фаза. Седативті және ұйықтатын заттарды пероральды енгізсе, масаюдың бірінші фазасы болмайды. Тек кейбір адамдарда бас айналу, басында шу, көзінің қарауытуы болады. Көктамырға енгізген кезде, масаю бірден пайда болады. Науқастар басынан жеңіл соққы алғандай болады, көзінде қарауытуы, акоазмдар, фотопсия, жарқыраған нүктелер көруі мүмкін. Көз алдында бұлыңғырлау болады. Көз қарашығы кеңейеді, дененің жоғарғы бөлігінің терісінде және шырышты қабаттарында гиперемия, бұлшық еттерінде әлсіздік пайда болады. Ұзақтығы бірнеше секундқа созылады

2-ші фаза. Себепсіз көңіл күйдің жоғарлауы, қозғалысқа, іс-әрекетке ұмтылыс. Моторлы активтілік жоғарлайды, қимыл –қозғалыстары бей-берекетсіз. Ойлау және талқылау қабілеті төмендейді. Назары ауытқиды. Сөйлеу белсенділігі жоғарылайды, дауысы қатты, сөзі көп, ассоциация көп. Тітіркенгіш, тез ашулаңғыш. Латеральды нистагм, диплопия, дизартрия, дизментрия, қозғалыс координациясының бұзылуы., жүрген және тұрған кезде тұрақсыз болады. Рефлекстердің тежелуі байқалады, қарашық реакциясы әлсіз, гиперсаливация, склераның инъекциясы. 2-ші фаза. Себепсіз көңіл күйдің жоғарлауы, қозғалысқа, іс-әрекетке ұмтылыс. Моторлы активтілік жоғарлайды, қимыл –қозғалыстары бей-берекетсіз. Ойлау және талқылау қабілеті төмендейді. Назары ауытқиды. Сөйлеу белсенділігі жоғарылайды, дауысы қатты, сөзі көп, ассоциация көп. Тітіркенгіш, тез ашулаңғыш. Латеральды нистагм, диплопия, дизартрия, дизментрия, қозғалыс координациясының бұзылуы., жүрген және тұрған кезде тұрақсыз болады. Рефлекстердің тежелуі байқалады, қарашық реакциясы әлсіз, гиперсаливация, склераның инъекциясы.

3-ші фаза. Ұйқы. Ұйқысы терең, ауыр. Ұйықтаған адамды ояту қиын. Бозарған, брадикардия, гипотензия байқалады. Бұлшықеттері әлсіз, қол-аяқтары ауыр, босаңсыған. Ұйқы күндіз болса, ол кезде 3-4 сағ созылады және түнде ұйықтау қиын болады, рефлекстері төмендейді. 3-ші фаза. Ұйқы. Ұйқысы терең, ауыр. Ұйықтаған адамды ояту қиын. Бозарған, брадикардия, гипотензия байқалады. Бұлшықеттері әлсіз, қол-аяқтары ауыр, босаңсыған. Ұйқы күндіз болса, ол кезде 3-4 сағ созылады және түнде ұйықтау қиын болады, рефлекстері төмендейді.

4-ші фаза. Ояну. Науқас әлсіз, өзін нашар сезіну, бағдары тұрақсыз, ойлау төмендеуі, горизонтальды нистагм байқалады. Сіңір рефлекстері төмендеген, қозғалысы дұрыс емес, бұлшықет әлсіздігі, тремор. Бас ауру, жүрек айну, құсу. Тәбеті жоқ, бірақ шөлдеу жоқ. Ақпарат көзі: http://kazmedic.kz/archives/2196 Материал көшіргенде, KazMedic.kz сайтына сілтеме міндетті

Клиникалық көрінісі Латеральды нистагм, диплопия, дизартрия, дизметрия, қозғалыс координациясы бұзылады, жүргенде, тұрғанда тепе- теңдігі бұзылады. Біртіндеп психикалық және қозғалыс белсенділігі төмендейді және ұйықтайды. Әсері 2-3 сағатқа созылады.

Ұйықтататын заттарды шамадан тыс артық қолданғанда дамитын клиникалық сатылар: 1- ші сатысы: ұйықтатын заттардың физиологиялық әсері өзгермейді. Толеранттылық 3- 5 есе жоғарлайды. Қорғаныс реакциялары жоғалады. Күндізгі уақытта ұйықтататын заттарды жүйелі қолданады, эйфория тудыру мақсатында. Психикалық тәуелділік дамиды. Масаю болмаса науқастарда қанағаттанбау, алаңдау сезімдері болады. Ұзақтығы 3- 4 ай, кей жағдайларда жылдар бойы.

2- ші саты: (қалыпты тәуліктік доза 1,0 г, кейде 1,5- 2,0 г барбитурат). Масаю мінезі өзгереді. Есірткі әсер етуінің 1- ші фазасы сөнеді. Қозғыштық төмендейді. Агрессия, ашу ұстамалары болуы мүмкін. Есірткіге компульсивті әуестік дамиды. Абстинетті синдром есірткіні жүйелі жарты жыл көлемінде қолданғанда дамиды. Абстинетті психоз кезінде сананың терең бұлыңғырлануы, көру галлюцинацияларының айқындылығы, шыққанда терең амнезия дамиды. Ұзақтығы 10- 12 жыл. 2- ші саты: (қалыпты тәуліктік доза 1,0 г, кейде 1,5- 2,0 г барбитурат). Масаю мінезі өзгереді. Есірткі әсер етуінің 1- ші фазасы сөнеді. Қозғыштық төмендейді. Агрессия, ашу ұстамалары болуы мүмкін. Есірткіге компульсивті әуестік дамиды. Абстинетті синдром есірткіні жүйелі жарты жыл көлемінде қолданғанда дамиды. Абстинетті психоз кезінде сананың терең бұлыңғырлануы, көру галлюцинацияларының айқындылығы, шыққанда терең амнезия дамиды. Ұзақтығы 10- 12 жыл. 3- ші саты: толеранттылық төмендеуі. Улануда эйфорияның сөнуі. Ұйықтатын заттар бөлшектенген дозада қолданылады, тек психиканы белсендіру және қарапайым жұмыстарды орындау үшін. Абстинентті синдром ұзақ, 5- 7 жыл, эпилептиформды ұстама және абстинентті психозбен (шизофрения тәрізді параноидты- галлюцинаторлы, алаңдаулы- депрессивті, дереализация- деперсонализациялы психоздар) қосарласып. Токсикалық энцефалопатия.

Седативті және ұйықтатын заттармен улану белгілері Бензодиазепиндерді шамадан тыс пайдаланғанда өлімге әкелу мүмкін. Бензодиазепинді басқа да ОЖЖ депресанттары мен, ең жиі алкогольмен өлім жағдайы жоғарылайды. Шамадан тыс пайдалану симптомдары: бірінші фаза — қозу: ұйқышылдық, диартрия, есінің бұзылуы. Екінші фаза тез қозғалыссыздық дамиды терең ұйқы комаға ауысады. АҚҚ тез төмендеуі компенсаторлы пульстың жиілеуі; пульс әлсіз толымды. Тыныс алуы беткей, жиі, команың тереңдеуіне сирек, периодтылық пайда болады (Чейн-Стокс тыныс). Науқас тез бозарады, тері цианозы байқалады, дене температурасы 34-35°С дейін төмендейді. Көлдененң және тігінен нистагм пайда болады. Қарашық тарылады немесе керіледі. Терең рефлекстер жоғарылайды, пирамидалық белгілер пайда болады.

Уланған кезде алғашқы көмек. Асқазанды жуу.KMgO4. 3л жылы сумен, суы тазарғанша Пульс, АҚҚ, Дене t-сын өлшейміз, қалыпты жағдайда болғанда детоксикация терапиясын бастаймыз Белокқа бай тағам Ағзаға препараттар әсері әлсірету; Асқазан ішек жолдарында препараттың сіңірілуін болдырмау Асқынуларды алдын-алу

Емі: Емі стационарлы жағдайда жүргізіледі. Тырысу ұстамаларының және псизоздардың болуын ескере отырып біртіндеп препараттарды толық тоқтатады. Науқас міндетті тәртіпте қосымша терапевт, кардиолог, невролог мамандарынан зерттеу өтуі қажет. Соматикалық бұзылыстарды қалпына келтіруде эфферентті терапия, витаминотерапия өткізеді, гепатопротекторлар тағайындалады. Ұзақ курс иглорефлексотерапия, физиотерапия, психотерапия жүргізіледі. Стационардағы емнің ұзақтығы 25 тәулікке дейін. Емі: Емі стационарлы жағдайда жүргізіледі. Тырысу ұстамаларының және псизоздардың болуын ескере отырып біртіндеп препараттарды толық тоқтатады. Науқас міндетті тәртіпте қосымша терапевт, кардиолог, невролог мамандарынан зерттеу өтуі қажет. Соматикалық бұзылыстарды қалпына келтіруде эфферентті терапия, витаминотерапия өткізеді, гепатопротекторлар тағайындалады. Ұзақ курс иглорефлексотерапия, физиотерапия, психотерапия жүргізіледі. Стационардағы емнің ұзақтығы 25 тәулікке дейін.

Қорытынды Қандай да болсын оқыту және психотерапия (докомин, сератин, адреналин, тестестерон т.б) нейромедиаторлардың және гормондардың өңделуіне және мидың ішкі биохимиясын өзгерте отырып, церебралды әдістерге әсер етеді. Миға әсер ететін және жүріс- тұрысты өзгертетін молекулалардың жиынтығы табылды. (транквилизаторлар симуляторлар антиделирианттар т.б).