🗊Презентация Статистиканың даму кезеңдері

Статистиканың даму кезеңдері Сламбек Дана Қаржы 12,702 3 курс

Жоспары : 1. Статистика пәні туралы түсінік. 2. Статистиканың даму тарихы. 3. Статистика әдістемесі. 4. Қорытынды. Қолданылған әдебиет.

Статистиканың дамуы және статистика пәні туралы түсінік. Статистика — ғылымның бiр тармағы, практикалық қызмет саласы, бiлiм бағыты, таным құралы. Статистика дегенде мәлiметтердi жинақтау процесiнде, оларды қайта өңдеп, бейтарап әрi анық талдау ережелерiн де түсiнемiз. Осы тұрғыдан алып қарағанда, статистика — әрi ғылым, әрi қызмет саласы, әрi мамандық түрi. Ол арнайы ұйымдастырылған бiлiм тармағы да, белгiлi бiр мақсатты жүзеге асыруға қажеттi пәрмендi құрал да, кәсiпкерлiк қызмет саласы да болып табылады.

Статистика пайда болған кезiнен бастап-ақ мемлекеттi басқарудың маңызды құралы ретiнде қалыптасып онымен бiр мезгiлде көптеген оқиғалар мен фактiлердi мөлшерлiк тұрғыдан тiркеу және белгiлi бiр деңгейде ретке келтiру нәтижесiнде ғылыми тұрғыдан өте қызықты материалдар да жинақталды. Осылайша қоғамның өмірі мен тұрмысы жөніндегі мәліміттерге практикалық мұқтаждық статистиканы туғызды. Статистика пайда болған кезiнен бастап-ақ мемлекеттi басқарудың маңызды құралы ретiнде қалыптасып онымен бiр мезгiлде көптеген оқиғалар мен фактiлердi мөлшерлiк тұрғыдан тiркеу және белгiлi бiр деңгейде ретке келтiру нәтижесiнде ғылыми тұрғыдан өте қызықты материалдар да жинақталды. Осылайша қоғамның өмірі мен тұрмысы жөніндегі мәліміттерге практикалық мұқтаждық статистиканы туғызды.

Статистика сөзi күнделiктi өмiр мен ғылымға XVII-XVIII ғасырларда кiрiп келдi. Ағылшын ғалымдары Д.Граунт (1620-1674) пен В.Петтидің (1623-1687) «Саяси арифметика» атты еңбегі статистика ғылымының дамуына себеп болды. Бастапқы кезде сауда мен қаржы капиталының және ақша қатынастарының дамуы нәтижесiнде пайда болған қажеттiлiктi қанағаттандыру мақсатында жинақталған мемлекет халқы, экономикалық және саяси жағдай жөнiндегi мәлiметтер статистикалық ақпараттар деген атпен жүргiзiлдi. Статистика сөзi күнделiктi өмiр мен ғылымға XVII-XVIII ғасырларда кiрiп келдi. Ағылшын ғалымдары Д.Граунт (1620-1674) пен В.Петтидің (1623-1687) «Саяси арифметика» атты еңбегі статистика ғылымының дамуына себеп болды. Бастапқы кезде сауда мен қаржы капиталының және ақша қатынастарының дамуы нәтижесiнде пайда болған қажеттiлiктi қанағаттандыру мақсатында жинақталған мемлекет халқы, экономикалық және саяси жағдай жөнiндегi мәлiметтер статистикалық ақпараттар деген атпен жүргiзiлдi.

Статистиканың даму тарихы Алғашында практикалық қызметте жинақталған тәжiрибелердi қорыту жолымен мемлекеттi басқаруға қажеттi мәлiметтердi топтастырудың, қайта іздеудiң, талдау мен қолданудың ереже-тәртiптерi, жолдары мен әдiстерi жасалды. Статистика осындай ғылым ретiнде танылып, жаңа iзденiстер нәтижесiнде байи түстi. Оның әдiс-амалдарын жетiлдiруге математиканың құралдары мен теориялары қолданылды. Өйткенi статистика да математика сияқты сандармен,шамалармен шұғылданады, бiрақ оның сапалық қасиетi жалпы бұқаралық құбылыстарды өлшеу нәтижесiнде айқындалады. 

Статистика әдістемесі Статистика әдістемесі Статистика әдiстемесi дегенде бұқаралық құбылыс пен процестi ғылыми тұрғыдан зерттеу мен басқаруда, оның бойынан байқалатын заңдылықтарды үйренуде және оларды iс жүзiнде пайдалану барысында қолданылатын өзiндiк әдiстi, яғни әдiс-амалдар, жолдар, құралдар кешенiн түсiнемiз. Статистикалық бақылау процесiнде өндiрiстiк немесе зертханалық жағдайда тәжiрибе-сынақтар өткiзу, есептiк немесе арнайы зерттеулер мен тiркеулердi жүзеге асыру, анкеталық немесе iрiктеу әдiстерi бойынша бақылау және басқалар пайдаланылады.

Макроэкономикалық статистика микроэкономикалық статистика үшiн теориялық әрi әдiстемелiк негiз болып саналады. Макроэкономикалық статистика микроэкономикалық статистика үшiн теориялық әрi әдiстемелiк негiз болып саналады. Экономикалық статистика  макро және микроэкономикалық құбылыстар мен процестердi зерттеу барысында жалпы статистикалық әдiстер мен құралдарды кеңiнен пайдаланады.

Қорытынды : Эконометрия iлiмiнiң негiзiн салушылардың пiкiрлерiн қорытатын болсақ, бұл сала мен экономикалық статистика арасында үлкен айырма жоқ. Экономикалық статистика да өз көрсеткiштерiн экономикалық теорияға сүйене отырып спецификация жолымен жасайды және тиiстi мәлiмiттер жинап, оларды есептейдi, экономикалық процестердi талдау үшiн түрлi әдiстердiң көмегiмен олардың модельдерiн жасайды және шынайы ақпараттар негiзiнде бағалап, алынған нәтижелердiң маңыздылығын тексередi. Сондықтан да  эконометрияны экономикалық статистиканың құрамдас бөлiгi, маңызды бағыты деп қарауға әрi теориялық, әрi логикалық негiз жеткiлiктi. Расында да эконометрияда қолданылатын математикалық аппарат экономикалық статистикада да ойдағыдай қолданылады. Қорыта айтқанда, статистика — әрi ғылым, әрi қызмет саласы, әрi мамандық түрi екен.

Әдебиеттер тізімі: 1. Ал Машани. Әл-Фараби және Абай. Алматы, 2006 2. Абдурахманов М.А. Статистиканың теориясы. Монография. Астана, 2010 3. Абдурахманов М.А. Статистика. Астана, 2009. Оқулық Қазақстанның ұлттық                                  электрондық кітапханасының вэб-порталы арқылы (www.kazneb.kz) еңгізілген. 4. Абдурахманов М.А. Статистика. Оқу құралы. Астана, 2008. 5. Кейн Э. Экономическая статистика и эконометрия. М.: 1977. 6. Тинтнер Г. Введение в эконометрии. М.: 1965.

Назарларыңызға рахмет !!!