🗊Презентация СРС: Балалардағы сарып. Клиникалық протокол

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ БАЛАЛАР ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАР ЖӘНЕ ФТИЗИАТРИЯ КАФЕДРАСЫ СӨЖ Тақырып:«БАЛАЛАРДАҒЫ САРЫП. КЛИНИКАЛЫҚ ПРОТОКОЛ».

Жоспар Кіріспе бөлім Негізгі бөлім: Бруцеллез этиологиясы патогенезі классификациясы клиникасы емі III. Қорытынды. IV. Қолданылған әдебиеттер тізімі.

Бруцеллёз — brucella бактериясымен қоздырылатын, зооноздар тобына жататын, жедел және созылмалы түрлерінде өтетін инфекциялық-аллергиялық ауру. Аурудың жедел түрі токсико-бактериемиялық инфекция ретінде, созылмалы түрі – полиморфты клиникалық көріністерімен, көбінесе сүйек-буын, орталық және перифериялық жүйке жуйелерін, жыныс мүшелерін және басқа ішкі ағзаларды зақымдаумен, хрониосепсис тәрізді ұзаққа созылуымен және рецидивті ағымымен сипатталады.

Қоздырғыштың әр түріне тән ие организмдері бар. B. melitensis иесі ұсақ мүйізді қара мал: қой, ешкі (3 биовары бар). B. abortus  иесі —  сиыр (9 биовары бар). Адамдар арасында спорадикалық ауру шақырады. Осы қоздырғыштан тірі вакцина  жасалған (ВА-19). B. suis  иелері — шошқа  (1, 2 және 3 биоварлары), қоян (2 биовар), бұғылар (4 биовар). B. ovis – қойдың инфекциялық эпидидимитінің қоздырғышы. Адам үшін патогендік әсері бар. B. canis  иесі – ит. Адам үшін патогендік әсері бар. B. neotomae иесі – далалық тышқандар, адам үшін патогенділігі зерттелмеген. Бруцеллез — нағыз зооноз

Патогенез

Тірек-қимыл аппараты: артрит, пери- и параартрит, сакроилеит, остеоартрит, артроз, спондилоартрит, спондилит, спондилодисцит, спондилез, бурсит, тендовагинит, фиброзит, периостит, перихондрит, остеохондроз және т.б. Жүйке жүйесі: ОЖЖ: менингит, энцефалит, миелит, ми тамырының васкулиті, вертебро-базилярлы жетіспеушілік, гипертензионды, диэнцефальді гипоталамикалық синдромы және неврит, радикулит, плексит, солярит, корешковый синдром және вегето-тамырлық дистония, метеосезімталдық, микроцикуляция бұзылысы, ішек атониясы Психобруцеллез: астеноневротикалық синдром, депрессивті синдром, галлюциноз және т.б. Сезім органдары: көру және есту нервісінің невриті, увеонейрохориоретинит және т.б. ЖҚЖ: миокардит, перикардит, эндокардит, ритм мен өткізгіштіктің бұзылысы, миокардиодистрофия, флебит,тромбофлебит и т.д. Жыныс жүйесі: орхит, орхоэпидидимит, сальпингооофорит, менструального циклдің бұзылысы, бедеулік және т.б. Зәр шығару жүйесі: гломерулонефрит және тб. Тыныс жүйесі : бронхит, пневмония – сирек. Асқорту жүйесі: гепатит, холецистит, гастрит – сирек.

Клиникасы Жедел бруцеллездің жасырын кезеңі – 7-30 күн. Жиі бруцеллез жедел басталады.  Клиникалық нышандары токсико-бактериемиялық, жайылмалы инфекциялық процестің көріністері болып табылады: қалтырау, қызу, терлеу, полиартронейромиалгиялар, лимфаденопатия, гепато- спленомегалия. Қызба.Қызбаның сипаты ремиттерлеуші (танғы температурамен кешкі температураның айырмашылығы 1,5-2,0ºС). Дене қызуы тәүліктің екінші жартысында айқын қалтыраудан кейін жоғарлайды, сосын терлеумен сипатталып төмендейді.

Полиартронейромиалгиялар (сүйек, буын, бұлшық еттер, жүйке тамырлардың ауру сезімі пайда болып, бұлар ұшпалы сипатта болады). Бұл кезде қабыну процестер дамымайды. Бруцеллездің қазіргі ағымының ерекшелігі- ағзалардың қабынуы ерте (3 айдан бұрын) қалыптасуы. Бұл балалардың организмінің арнайы жоғары сезімталдылығының өршуінің белгісі. Полиартронейромиалгиялар (сүйек, буын, бұлшық еттер, жүйке тамырлардың ауру сезімі пайда болып, бұлар ұшпалы сипатта болады). Бұл кезде қабыну процестер дамымайды. Бруцеллездің қазіргі ағымының ерекшелігі- ағзалардың қабынуы ерте (3 айдан бұрын) қалыптасуы. Бұл балалардың организмінің арнайы жоғары сезімталдылығының өршуінің белгісі. Науқасты тексеріп қарағанда ұлғайған барлық топтар лимфа түйіндерді (көбінесе жақ астылық, қолтық астылық, шаптық), бауырды, көк бауырды анықтауға болады. Лимфа түйіндердің көлемі майда, ауыр сезімсіз, қоршаған тіндерге жабыспаған. Жеделдеу бруцеллез аурудың жедел сатысының жалғасы. Жедел бруцеллез кезіндегі көріністерге зақымданған ағзалардың қабыну процестері қосылады — артрит, неврит, орхит және т.б

ДИАГНОСТИКА Амбулаторлы деңгейде жүргізілетін міндетті тексерулер: • ЖҚА; • ЖЗА; • Райта реакциясы; • Хеддльсона реакциясы ; • ИФА бруцеллезге қарсы антиденелерді Ig М, G, А анықтау.

Бактериологиялық әдіс. Бруцелла дақылын қаннан бөліп алу үшін Castaneda бифазды әдісімен қолдану қажет. Зерттеуханаға қан (5 мл) транспорртық ортаға   салынып жеткізіледі. Осымен қатар, қоздырғышты лимфа түйіндердің, сүйек кемігінің пунктаттарынан, зақымдалған буынның синовиалді сұйықтықтан  бөліп алуға болады. Бұл әдістің нәтижесі 30-45 күннен кейін дайын болады, себебі қоздырғыш қоректі ортада өте жай өседі. «Оң» гемокультура аурудың жедел кезеңінде — 17,5%, жеделдеу кезеңінде -4,4%, созылмалы  кезеңінде –2,7-4,3% жағдайда анықталады. Бактериологиялық әдіс. Бруцелла дақылын қаннан бөліп алу үшін Castaneda бифазды әдісімен қолдану қажет. Зерттеуханаға қан (5 мл) транспорртық ортаға   салынып жеткізіледі. Осымен қатар, қоздырғышты лимфа түйіндердің, сүйек кемігінің пунктаттарынан, зақымдалған буынның синовиалді сұйықтықтан  бөліп алуға болады. Бұл әдістің нәтижесі 30-45 күннен кейін дайын болады, себебі қоздырғыш қоректі ортада өте жай өседі. «Оң» гемокультура аурудың жедел кезеңінде — 17,5%, жеделдеу кезеңінде -4,4%, созылмалы  кезеңінде –2,7-4,3% жағдайда анықталады.

Хеддльсон реакциясы —  агглютинация реакцияның сапалы түрі, әйнек үстінде өткізіледі. Бұл реакцияның сезімталдылығы жоғары, тез пайда болады, ұзаққа сақталады, бірақ спецификалық қасиеті төмен – себебі жиі жалған «оң» нәтиже беруі мүмкін. Хеддльсон реакциясы —  агглютинация реакцияның сапалы түрі, әйнек үстінде өткізіледі. Бұл реакцияның сезімталдылығы жоғары, тез пайда болады, ұзаққа сақталады, бірақ спецификалық қасиеті төмен – себебі жиі жалған «оң» нәтиже беруі мүмкін. Қорытынды: а) сарысудың барлық дозасында агглютинация реакциясының болмауы – реакция «теріс»; б) агглютинация бірінші дозада – 0,04 мл сарысу – реакция «күмәнді»; в) агглютинация 2+, 3+ екінші немесе үшінші дозада (0,02 – 0,01 мл сарысу) – реакция «оң», г) агглютинация 4+ барлық дозада– қорытынды«бірден оң».

Жедел бруцеллезді стандартты анықтау жағдайы Күмәнді жағдай: жедел басталған ауру, 5 күннен артық созылған күндіз үдейтін лихорадка және мына келесі белгілердің минимум 4еуі болса: Қалтырау терлеу Қатты шаршау, жалпы әлсіздік Бауырдың ұлғаюы Сүйек буын бұлшық еттегі ауырсынулар Полиаденопатия

Бруцеллездің емі 2 этаптан тұрады: Бруцеллездің емі 2 этаптан тұрады: стационарлы - 20 күн; амбулаторлы- 25 күн. Медикаментозды емес ем: Тәртіп– жартылай төсектік, бруцеллезді менингит/менингоэнцефалит дамыса - төсектік. Диетотерапия. Стол №13 лихорадкалық периодта,сосын Стол №15 ауысу.

Патогенетикалық емі: Дезинтоксикационды терапия: При легких и средних степенях тяжести инфекционного процесса больным назначается обильное питье из расчета 20-40 мл/кг жидкости в сутки в виде чая, фруктовых и овощных соков, морсов, минеральной воды. При тяжелой степени инфекционного процесса - парентеральное введение изотонических (0,9% раствор хлорида натрия, 5% раствора декстрозы, натрия хлорида - 6,0; калия хлорида - 0,39, магния хлорида -0,19; натрия гидрокарбоната - 0,65; натрия фосфата однозамещенного - 0,2; глюкозы - 2,0)и коллоидных (меглюмина натрия сукцинат, 400,0) растворовв соотношении 3-4:1 в общем объеме 1200-1500 мл в течение 3-7 дней; Патогенетикалық емі: Дезинтоксикационды терапия: При легких и средних степенях тяжести инфекционного процесса больным назначается обильное питье из расчета 20-40 мл/кг жидкости в сутки в виде чая, фруктовых и овощных соков, морсов, минеральной воды. При тяжелой степени инфекционного процесса - парентеральное введение изотонических (0,9% раствор хлорида натрия, 5% раствора декстрозы, натрия хлорида - 6,0; калия хлорида - 0,39, магния хлорида -0,19; натрия гидрокарбоната - 0,65; натрия фосфата однозамещенного - 0,2; глюкозы - 2,0)и коллоидных (меглюмина натрия сукцинат, 400,0) растворовв соотношении 3-4:1 в общем объеме 1200-1500 мл в течение 3-7 дней;

ДИСПАНСЕРЛІК БАҚЫЛАУ Бруцеллезбен ауырған науқастарды 2 жыл бақылау. Ауырып кеткен адамдар инфекционисттен алғашқы жылдан кейін 1, 2, 3, 6, 9, 12 айдан кейін, ал екінші жылы - 6 айдан кейін жіті клиникалық және серологиялық тексеруден өтеді. 2 жыл бойы процесстің хронизациясы байқалмаса диспансерлік тіркеуден шығарылады.

Балалардағы бруцеллездің клиникалық ерекшеліктері.Негізгі жұғу жолы: алиментарлы (қайнатылмаған сүт арқылы)Ауру біртіндеп басталады.Көбінесе қызба болмайды, субфибрильді болады.Терісі бозғылт, эрт. бөртпелер байқалады, 9-15%Лимфа түйіндері сирек үлкейеді.Тірек-қимыл жүйесі жағынан әлсіз өзгерістер байқаладыПерифериялық-жүйке жүйесі, зәр шығару жүйесі сирек зақымданады.Негізгі аяқталуы- сауығу. Балалардағы бруцеллездің клиникалық ерекшеліктері.Негізгі жұғу жолы: алиментарлы (қайнатылмаған сүт арқылы)Ауру біртіндеп басталады.Көбінесе қызба болмайды, субфибрильді болады.Терісі бозғылт, эрт. бөртпелер байқалады, 9-15%Лимфа түйіндері сирек үлкейеді.Тірек-қимыл жүйесі жағынан әлсіз өзгерістер байқаладыПерифериялық-жүйке жүйесі, зәр шығару жүйесі сирек зақымданады.Негізгі аяқталуы- сауығу.

Қолданылған әдебиеттер тізімі. Клиникалық протокол “Бруцеллез”. https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%80%D1%83%D1%86%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D1%91%D0%B7