🗊Презентация Wielki przełom: konsekwencje przełomu i autorzy

Wielki przełom: konsekwencje przełomu i autorzy Istota przełomu: - załamanie się wokalnej koncepcji tworzenia muzyki = tworzenie muzyki wokalno-instrumentalnej = świadome użycie instrumentów - załamanie się faktury polifonicznej (linearnego myślenia) = tworzenie muzyki o fakturze homofonicznej = głos + towarzyszenie instrumentalne - wyłonienie się samodzielnej muzyki instrumentalnej Konsekwencje: Pojawienie się stile moderno Pojawienie się form nowych oraz „zmutowanych” przez stile moderno Autorzy przełomu: Camerata florencka Giovanni Gabrieli (ok. 1553-1613) Claudio Monteverdi (1567-1643)

Stile moderno = Kategoria stylistyczne odnosząca się do muzyki I połowy XVII wieku. Obejmuje dwa typy (elementy): stile recitativo = styl monodyczny = monodii akompaniowanej, czyli deklamacyjnego śpiewu jednogłosowego z instrumentalnym towarzyszeniem w postaci basso continuo basso continuo: definicja, inne nazwy, pierwotna forma stile concertato = styl koncertujący, czyli akcentujący zmienność elementów dzieła muzycznego, co daje wrażenie ich “współzawodniczenia” Geneza - stile recitativo = wymyślony przez członków Cameraty florenckiej - stile concertato = wiąże się z eksperymentami szkoły weneckiej w ramach renesansowej techniki cori spezzati

Formy stile moderno nowe oraz „zmutowane” przez stile moderno nowe: dramma per musica (świecka, religijna) formy religijne: koncert wokalno-instrumentalny (kościelny), dialog forma świecka: aria „zmutowane”: msza koncertująca, motet koncertujący = formy religijne madrygał, pieśń = formy świecka

I połowa XVII wieku = stile moderno, ale właściwie współistnieją dwa style, dwie praktyki stile moderno = styl nowy = seconda pratica hasło: „Słowo panią harmonii” stile antico = styl stary = prima pratica hasło: „Harmonia panią słowa”

Varietas, czyli o tym się mówi 1581, Vincenzo Galilei, Dialogo della musica antica et della moderna Dyskusje o muzyce na przełomie XVI/XVII wieku - oponenci: Claudio Monteverdi (Giulio Cesare Monteverdi) – Giovanii Maria Artusi Marco Scacchi – Paul Siefert 1607, Claudio Monteverdi, Scherzi Musicali (wstęp): „mój brat mówi, że nie czynił swoich utworów przypadkiem, gdyż jego zamiarem było właśnie uczynienie mowy panią harmonii, a nie sługą” „prima pratica skłania się do doskonałości harmonii, to znaczy stawia harmonię nie poddaną, a panującą, nie sługą, a panią mowy” seconda pratica = stile moderno = „Słowo panią harmonii” prima pratica = stile antico =„Harmonia panią słowa”

Autorzy przełomu: Camerata florencka Giovanni Gabrieli (ok. 1553-1613) Claudio Monteverdi (1567-1643)

Camerata florencka (i nie tylko) 1577 - 1582 lata szczególnej aktywności, mecenasi, arystokraci: Giovanni Bardi – dyskusje o idei = o wskrzeszeniu muzyki antycznej Grecji Jacopo Corsi – dyskusje o praktyce = o praktycznej realizacji dramatu Członkowie spotkań: muzycy: Guilio Caccini, Jacopo Peri, Cristophoro Malvezzi, (Emilio Cavalieri), Pietro Strozzi, poeci: Ottavio Rinuccini, Gabriello Chiabrara uczeni: Girolamo Mei, Vincenzo Galilei Główne idee: wskrzeszenie dramatu antycznego, odwzorowanie muzyki antyku muzyka winna wyrażać treści zawarte w tekście słownym muzyka powinna pełnić rolę bodźca wyzwalajacego w słuchaczu odpowiednie uczucia Dramma per musica = ucieleśnienie idei, pierwsze realizacje: 1597 J. Peri, Dafne (zaginęła) 1600 J. Peri, Eurydyka 1600 G. Caccini, Eurydyka 1600 E. Cavalieri, Rappresentazzione de anima e di corpo

Jacopo Peri (1561-1633) L, Euridice, prolog, Florencja 1600

Emilio de Cavalieri (1550-1602) Rappresentatione di Anima et di Corpo

Stile recitativo – varietas (odmiany) stile recitativo = styl monodii akompaniowanej, czyli jednogłosowego śpiewu deklamacyjnego z instrumentalnym towarzyszeniem w postaci b.c. odmiany stile recitativo związane z typem ekspresji: C. Monteverdi: stile molle (miękki) temperato (umiarkowany) concitato (wzburzony) G. Caccini: recitar cantando (śpiewne mówienie) cantar recitando (mówione śpiewanie) cantar (śpiewanie) G.B. Doni: rappresentativo (narracyjny, przedstawiający akcję śpiewem, gestem, mimiką, odzworowujący ekspresję mowy) recitativo (deklamacyjny, występuje w każdym rodzaju śpiewu, może zawierać koloraturę) esspresivo (głęboko ekspresyjny)

Claudio Monteverdi (1567 Cremona – 1643 Wenecja)

Stile corcertato = Styl Koncertujący Definicje: styl akcentujący zmienność elementów dzieła muzycznego, co daje wrażenie ich “współzawodniczenia” polegający na przemiennym zestawianiu i łączeniu partii i grup wykonawczych oraz kontrastowym użyciu wybranych elementów dzieła muzycznego Istota stylu: zmienność przebiegu muzycznego opartego na zasadzie kontrastu; zmienność lub różnobarwność (=varietas) Utwór dzieli się na szereg odcinków, będących względem siebie w opozycji. Typy opozycji (kontrastu): kontrast melodyczny metro-rytmiczny tempa faktury dynamiki harmoniki barwy (koloru) obsady

Stile moderno – rozpowszechnienie we Włoszech Ośrodki, przedstawiciele: Florencja: Jacopo Peri, Guilio i Francesca Caccini, Malvezzi, Pietro Strozzi Rzym: Emilio de Cavalieri, Stefano Landi, Domenico i Vergilio Mazzocchi, Loretto Vittori, Michelangelo i Luigi Rossi, Stefano Bernardi, Francesco Soriano, Giovanni Francesco i Felice Anerio, Anibale Orgas, Agostino Agazzari, Giovanni Maria Nanino, Giovanni Gierolamo Kapsberger, Paolo Quagliati, Antonio Cifra, Ottaviano Durante, Marco Marazzoli, Bonifazio Graziani Wenecja: Claudio Monteverdi, Alessandro Grandi inne miasta: Luzzasco Luzzaschi, Lodovico da Viadano, Tarquinio Merula