🗊Презентация Баяу инфекция. Приондық аурулар

Баяу инфекция. Приондық аурулар ЖМ-104 Шакирова Н

Жоспар 1) Баяу инфекция 2) Оныің Түрлері 3) Құтыру 4) Приондық аурулар 5) Пайдаланылған әдебиеттер:

Баяу инфекция — инфекциялық патологияның өзгеше бір түрі. Оның ерекшеліктеріне вирустың организмде ұзақ сақталуы, аурудың жасырын мерзімінің ұзақтығы және сылбыр өтуі, алғашқы кездердегі клиникалық белгілерінің анықсыздығы жатады және міндетті түрде өліммен аяқталады. Ауру қоздырғышының туріне сай баяу инфекция екіге бөлінеді. Баяу инфекция — инфекциялық патологияның өзгеше бір түрі. Оның ерекшеліктеріне вирустың организмде ұзақ сақталуы, аурудың жасырын мерзімінің ұзақтығы және сылбыр өтуі, алғашқы кездердегі клиникалық белгілерінің анықсыздығы жатады және міндетті түрде өліммен аяқталады. Ауру қоздырғышының туріне сай баяу инфекция екіге бөлінеді.

Бірінші топқа ДНҚ және РНҚ-ды вирустар туғызатын 14 аурулар жатады. Олардың ішінде құтыру, СПИД, жасөспірімдердің склероздаушы панэнцефалиті, лимфоцитарлық хориоменингит т. б. бар. Екінші топқа приондар туғызатын трансмиссивті кеуекті энцефалопатиялар жатады. Олардың ішінде ең көп зерттелгендері куру, скрепи, Крейтцфельда-Якоб аурулары. Қалғандарының қоздырғыштары әзір белгісіз. Бірінші топқа ДНҚ және РНҚ-ды вирустар туғызатын 14 аурулар жатады. Олардың ішінде құтыру, СПИД, жасөспірімдердің склероздаушы панэнцефалиті, лимфоцитарлық хориоменингит т. б. бар. Екінші топқа приондар туғызатын трансмиссивті кеуекті энцефалопатиялар жатады. Олардың ішінде ең көп зерттелгендері куру, скрепи, Крейтцфельда-Якоб аурулары. Қалғандарының қоздырғыштары әзір белгісіз.

скрепи

Құтыру Құтыру — құтырған хайуанаттардың: иттің, мысықтың, түлкінің, қасқырдың шакалдың қабуынан немесе тістеуінен пайда болады. Жарқанат және басқа хайуандар да құтыруды таратушы болуы мүмкін.

Құтырудың белгілері Хайуандарда Бір түрлі күйде болады, кейде сұлық жатады, мазасызданады, ашуланшақ болады; Аузы көбіктенеді — ішіп-жей алмайды; Жанына жолағанның бәрін қауып, тістеуі мүмкін. Хайуан 5 күн 7 күннің аралығында өледі

Құтырудың белгілері Адамдарда Тістеген жер ауырып, ысиды; Алқынып демалады, түрі жаңа гана жылаған адам сияқты болады; Ауырсынып және қиналып жутынады, аузының сілекейі қоюланып, желімдесе береді; Адамды үрей билейді, ашуланшақ келеді, құтырынып, алас урады; Өлім алдында талма үстап, дене құрысып сал болып қалады.

Алдын алу Құтырды деп сезік туғызған кез келген хайуанды өлтіріп, көміп тастаңыз (немесе бір апта бойы үйшікте ұстаңыз); Иттерді вакцина жасау жөніндегі шараларға қатысыңыз; Ауырған сияқты көрінген немесе мінезінде өзгеріс болган кез келген хайуаннан бала-ларды аулақ үстаңыз. Ауырған сияқты көрінетін немесе мінезінде өзгеріс бар хайуандарға көңіл бөліп, барлық сақтық шараларын қолданыңыз. Тіпті ол ешкімді тістеп қаппағанда да оның сілекейі дененің кесілген немесе жырылған жеріне түссе құтыру туғызады.

Приондық аурулар Приондар (зардапты белоктар) — қойлардың скрепи және адамдардың Крейцфельдт-Якоб ауруларыныц қоздырғыштары. Белоктардан тұрады, құрамында не РНҚ, не ДНҚ табылмаған. Олар торшаның бір ерекше гендерінің индукторы және туындысы деген болжам айтылып жүр.

Приондық аурулар Бұл түр 1996 ж. Великобританияда байқалған болатын. Қоздырғыштың жұғу жолдары, ауру патогенезі осы күнге дейін әле де толық зерттелмеген.

Бірақ та, белгілі болған жағдай ауруға ұшыраған адамдардың ағзасында приондардың ең жоғары қанықпасы лимфа тіндерінде анықталады. Бұл жағдайда приондар ауру адамнан сау адамға стоматологиялық араласу кезінде жұғу мұмкін Бірақ та, белгілі болған жағдай ауруға ұшыраған адамдардың ағзасында приондардың ең жоғары қанықпасы лимфа тіндерінде анықталады. Бұл жағдайда приондар ауру адамнан сау адамға стоматологиялық араласу кезінде жұғу мұмкін

Мысалға, приондар жұқтырылған жануарлардың ағзасында приондар үшкіл жұйкесінде, сілекей бездерде жиналған. Тіл жаралануы инфекция жұғынуын 1 000 000 есе тездетеді. Тіл ішінде көптеп орналасқан жұйкелер арқылы приондар мийға тез жетеді. Ал приондарды тікелей мийға енгізген жағдайда қысқа мерзімде олар тілде анықталынады. Мысалға, приондар жұқтырылған жануарлардың ағзасында приондар үшкіл жұйкесінде, сілекей бездерде жиналған. Тіл жаралануы инфекция жұғынуын 1 000 000 есе тездетеді. Тіл ішінде көптеп орналасқан жұйкелер арқылы приондар мийға тез жетеді. Ал приондарды тікелей мийға енгізген жағдайда қысқа мерзімде олар тілде анықталынады.

XX ғасырдыц 70 жылдарда приондардыц тарау жолдарын зерттеу ұшін осындай тәжиребилер жұргізілді. Тышқандардыц қызылиектерін стерилді саймандармен жаралап немесе кейбіртістерді жулып тастап пайда болған жараларды приондық ауруы бар тышқандардың жұйке тінің гомогенатымен өндеді. Нәтижесінде барлық тышқандар аура бастады. Екінші тәжиребиде гомогенатпен жаралмаған сау қызылиектерді өндеді, нәтижесінде тышқандардың 70 % аура бастады. Ұшінші тәжиребиде приондық ауруы бар тышқандардың қызылиектерін зақымдап, олардың ауыз шайындысын сау тышқандардың мийына енгізді, нәтижесінде тәжиребиге алынған тышқандардың әр бір оныншы тышқан ауруға тап болды. XX ғасырдыц 70 жылдарда приондардыц тарау жолдарын зерттеу ұшін осындай тәжиребилер жұргізілді. Тышқандардыц қызылиектерін стерилді саймандармен жаралап немесе кейбіртістерді жулып тастап пайда болған жараларды приондық ауруы бар тышқандардың жұйке тінің гомогенатымен өндеді. Нәтижесінде барлық тышқандар аура бастады. Екінші тәжиребиде гомогенатпен жаралмаған сау қызылиектерді өндеді, нәтижесінде тышқандардың 70 % аура бастады. Ұшінші тәжиребиде приондық ауруы бар тышқандардың қызылиектерін зақымдап, олардың ауыз шайындысын сау тышқандардың мийына енгізді, нәтижесінде тәжиребиге алынған тышқандардың әр бір оныншы тышқан ауруға тап болды.

Сау ағзаның приондық протеиндер приондармен жанасқанда приондарға айналуы мұмкін. Бұл жағдай, мысалға, хирургилық арапасу кезінде болуы мұмкін, егер медициналық саймандар приондармен ластанған болса. Приондар әдетті дезинфекциялық әдістерге төзімді болады. Ионизациялық, ультракұлгін және микротолқынды сәулелер бұларға әсер ете алмайды. Стоматологияда пайдаланатын дезинфек- тантардың бұларға әсері де шамалы. Ең кұшті әсер оксидациялық әрекеті бар дезинфектанттар көрсетеді. Приондар жоғары температураға шыдамды болады. Сау ағзаның приондық протеиндер приондармен жанасқанда приондарға айналуы мұмкін. Бұл жағдай, мысалға, хирургилық арапасу кезінде болуы мұмкін, егер медициналық саймандар приондармен ластанған болса. Приондар әдетті дезинфекциялық әдістерге төзімді болады. Ионизациялық, ультракұлгін және микротолқынды сәулелер бұларға әсер ете алмайды. Стоматологияда пайдаланатын дезинфек- тантардың бұларға әсері де шамалы. Ең кұшті әсер оксидациялық әрекеті бар дезинфектанттар көрсетеді. Приондар жоғары температураға шыдамды болады.

Автоклавирлеу приондарды жойымайды, әсіресе приондар шыны немесе металл бетінде кеуіп қалған болса. Стоматологилық саймандарды тазарту өте қиын болады, ойткені олар өзі кішкентай және жұмыстық келбеті тазартуға келмейді (борлар, эндодонтикалық саймандар). Егер де стоматологиялық араласулар приондарды жұқтыру жолында маңызды рөл атқаратыны дәлелделсе, онда тек бірреттік стоматологиялық саймандарды пайдалану жөн. ДДҰ принциптері бойынша приондық ауруы бар науқасқа немесе бұл ауруга кұмәнді пациентке стоматологиялық араласуларды тек бірреттік саймандармен жұргізу міндет. Автоклавирлеу приондарды жойымайды, әсіресе приондар шыны немесе металл бетінде кеуіп қалған болса. Стоматологилық саймандарды тазарту өте қиын болады, ойткені олар өзі кішкентай және жұмыстық келбеті тазартуға келмейді (борлар, эндодонтикалық саймандар). Егер де стоматологиялық араласулар приондарды жұқтыру жолында маңызды рөл атқаратыны дәлелделсе, онда тек бірреттік стоматологиялық саймандарды пайдалану жөн. ДДҰ принциптері бойынша приондық ауруы бар науқасқа немесе бұл ауруга кұмәнді пациентке стоматологиялық араласуларды тек бірреттік саймандармен жұргізу міндет.

Пайдаланылған әдебиеттер: www.google.kz www.refarat.kz Б.А.Рамазанова, Қ.Құдайбергенұлы, А.Л.Котова, А.А.Табаева – Медициналық микробиология

Зейін қойып тыңдағандарыңызға рахмет!!! Зейін қойып тыңдағандарыңызға рахмет!!!